07 wrz Ochrona wzoru przemysłowego od podstaw
Ochrona wzoru przemysłowego będzie istotnym czynnikiem we wszystkich biznesach zarabiających na wyglądzie produktu. Dotyczy to głównie, ale nie tylko, wyglądu zewnętrznego. Jeśli nie chcesz, aby Twój konkurent miał w swojej ofercie przedmiot podobny do Twojego, warto zapewnić sobie ochronę w postaci rejestracji wzoru w urzędzie patentowym.
Wyobraź sobie sytuację, w której inwestujesz mnóstwo czasu i pieniędzy w promocję produktu w grupie docelowej i nagle… na półce lub platformie e-commerce pojawia się oferta wręcz bliźniaczo podobna do Twojej. Jako rzecznicy patentowi widzimy takie sytuacje niemal codziennie. Jeśli nie chronisz prawnie swojej marki, masz w takim momencie ograniczone pole manewru. Konkurent choćby przez jakiś czas może wzbogacać się Twoim kosztem.
Zapobiegniesz takim sytuacjom w dość prosty sposób. Wystarczy, że swój unikatowy wizualnie produkt zarejestrujesz jako wzór przemysłowy. Nie myśl, że jest to procedura dedykowana korporacjom i start-upom z Doliny Krzemowej. Mniejsze firmy z polskim kapitałem i działające na jednym czy kilku rynkach nadal mogą uzyskać z takiej rejestracji mnóstwo benefitów.
Jakie elementy produktu obejmuje ochrona wzoru przemysłowego?
Przekładając teorię na praktykę, możemy stwierdzić, że wzór przemysłowy to forma wizualna produktu. Może on obejmować cały szereg elementów designu, a w szczególności:
- Obrys.
- Kształt.
- Fakturę.
- Kolorystykę.
- Ornament.
Najważniejsza kwestia dotyczy tego, aby wzór miał indywidualny charakter oraz stanowił nowość rynkową. W innym przypadku urząd albo może go nie zarejestrować, albo konkurent skutecznie podważyć.
Część produktów nadających się na wzory przemysłowe jest dość oczywista. Możesz w ten sposób chronić na przykład biżuterię, meble, odzież, zabawki, produkty spożywcze. Z mniej oczywistych zwróć uwagę, że wzór pasuje także doskonale do poniższych przykładów:
- Interfejsów graficznych.
- Maszyn czy ich części.
- Wizualizacji modeli działania.
Co daje Ci ochrona wzoru przemysłowego?
Warto zarejestrować wzór przemysłowy z kilku powodów:
- Zwiększysz konkurencyjność swojej oferty, bo będziesz jedynym właścicielem designu produktu.
- Masz pewność bezpiecznej inwestycji czasowej i finansowej w produkt, który wyróżnia Twoją markę.
- W przypadku naruszenia Twoich praw (wypuszczenia na rynek produktu podobnego do Twojego) masz bardzo mocne narzędzie pozwalające zablokować sprzedaż konkurenta.
- W przypadku sporów o własność intelektualną w sądzie, dysponujesz konkretnym dowodem.
- Ochrona wzoru przemysłowego udzielana jest aż na 25 lat. W związku z tym nie musisz martwić się przykładowo o coroczne opłaty ochronne.
- Możesz chronić swój produkt na kilku rynkach – w Polsce, całej Unii Europejskiej lub w poszczególnych krajach.
- W wyniku tego zwiększysz prestiżowość swojej oferty i prezentujesz się jako świadomy opiekun prawny, przedsiębiorca czy marketer.
Jak uzyskać ochronę?
Ochrona wzoru przemysłowego jest jednym z tańszych sposobów dbania o własność intelektualną firmy. Koszt ochrony w Polsce dla jednej kategorii to około 1500 zł (na 25 lat – później musisz wnieść opłatę za przedłużenie praw).
Do tego musisz doliczyć jeszcze koszty obsługi przez rzecznika patentowego, jeśli zdecydujesz się na jego pomoc. Zdecydowanie polecamy takie działanie, aby zmaksymalizować potencjał ochrony wzoru przemysłowego. Tutaj pisaliśmy o jednej z naszych strategii ochrony polegającej na zabezpieczeniu jednego produktu kilkoma wzorami przemysłowymi.
Sama rejestracja jest dość szybka – trwa zwykle około 4 miesięcy (w Polsce) lub 2 tygodnie (na szczeblu unijnym).
Jak widzisz rejestracja nie jest ani droga, ani czasochłonna, a zapewnia wieloletnią ochronę i spokój w rozwijaniu produktu.
Ochrona wzoru przemysłowego – podsumowanie
Podsumowując, jeżeli masz w swoim portfolio inne prawa własności intelektualnej – takie jak znaki towarowe czy patenty, wzory będą idealnym uzupełnieniem zwiększającym Twoją konkurencyjność na rynku.
Oczywiście w prawie funkcjonują przepisy, które zabezpieczają interesy producentów i projektantów w zakresie wyglądu ich wytworów. Jeżeli ktoś kopiuje wygląd Twoich produktów, wprowadzając klientów w błąd, możesz starać się uniemożliwić mu to na gruncie ustawy o zwalczeniu nieuczciwej konkurencji.
Rejestracja wzoru przemysłowego to natomiast inny – według mnie solidniejszy – sposób na zabezpieczenie designu. Rejestracja daje uprawnionemu prawo wyłącznego korzystania ze wzoru w sposób zarobkowy lub zawodowy na danym terenie. Przy profesjonalnie przeprowadzonej rejestracji przez rzecznika patentowego podważenie tego prawa jest niemożliwe lub bardzo utrudnione.
[1] Art. 292 ust. 1 w zw. z art. 287 ust. 1 pwp.
