30 paź EUROPEJSKI RZECZNIK PATENTOWY – kim jest, co robi, jak nim zostać?
Surfując po witrynach internetowych i dokonując przeglądu kancelarii patentowych, można często natknąć się na informację, że członkiem zespołu kancelarii jest europejski rzecznik patentowy. Kim jest europejski rzecznik patentowy? Jakie ma kompetencje zawodowe? Warto mieć świadomość, jakiego wsparcia w zakresie patentów można oczekiwać od takiego pełnomocnika.
Kim jest europejski rzecznik patentowy i jakie ma uprawnienia?
Europejski rzecznik patentowy to profesjonalny pełnomocnik, który może reprezentować klientów we wszystkich postępowaniach przed Europejskim Urzędem Patentowym (EPO), prowadzonych w oparciu o przepisy Konwencji o patencie europejskim (ang. European Patent Convention, EPC). Europejski rzecznik patentowy przede wszystkim może wykonywać:
- czynności prowadzące do udzielenia patentu europejskiego na wynalazek;
- czynności związane z procedurą sprzeciwową, która ma na celu unieważnienie udzielonego patentu europejskiego;
- czynności związane z procedurą odwoławczą przebiegającą pod nadzorem Izb Odwoławczych (ang. Boards of Appeal).
Europejski rzecznik patentowy, podobnie jak krajowy rzecznik patentowy, może reprezentować klientów w procedurze międzynarodowej PCT (ang. Patent Cooperation Treaty) przed Europejskim Urzędem Patentowym działającym w charakterze Urzędu Przyjmującego, Międzynarodowego Organu Poszukiwań lub Międzynarodowego Organ Badań Wstępnych. Może on także kontynuować postępowanie, po wejściu zgłoszenia międzynarodowego w fazę regionalną przed EPO po zakończeniu fazy międzynarodowej.
Europejski rzecznik patentowy – wymagania. Jak zostać europejskim rzecznikiem patentowym?
Aby zostać wpisanym na listę europejskich rzeczników patentowych[1] przed EPO należy być osobą fizyczną, która:
- jest obywatelem jednego z 38 krajów Konwencji o patencie europejskim np. Polski;
- prowadzi działalność lub jest zatrudniona w jednym z tych krajów;
- zdała europejski egzamin kwalifikacyjny EQE (ang. European qualifying examination).
Według danych Europejskiego Urzędu Patentowego z Polski pochodzi 44 europejskich rzeczników patentowych po zdanym egzaminie kwalifikacyjnym EQE.
Jak widać na załączonym wykresie, Polska może pochwalić się większą liczbą wykwalifikowanych rzeczników europejskich niż np. Norwegia (15). Liczba ta nadal jest jednak niewspółmierna do liczby rzeczników po zdanym egzaminie EQE w takich krajach jak Niemcy (4792), Wielka Brytania (2653) czy Francja (1409).
Na podstawie danych z https://www.epo.org/learning/eqe/successful-candidates.html 28.08.2020
Co ciekawe, Konwencja o patencie europejskim zawiera tzw. klauzulę dziadka[2]. Stanowi ona odstępstwo od wymienionych wyżej wymagań. W myśl tego przepisu w okresie jednego roku od dnia, w którym przystąpienie danego kraju do niniejszej Konwencji staje się skuteczne, o wpis na tę listę może wnioskować każda osoba fizyczna, która:
- jest obywatelem tego kraju;
- prowadzi działalność lub jest w nim zatrudniona;
- i jest uprawniona do reprezentowania osób fizycznych lub prawnych w sprawach patentowych przed urzędem patentowym tego kraju oraz działała regularnie w sprawach patentowych w tym kraju przez co najmniej pięć lat.
Co więcej, Prezydent Europejskiego Urzędu Patentowego może zwolnić ze wspomnianego wymogu obywatelstwa, co miało już miejsce. Na liście europejskich rzeczników patentowych widnieje 147 przedstawicieli krajów nieprzynależących do Konwencji o patencie europejskim. Poniżej znajduje się lista tych krajów wraz z liczbą wykwalifikowanych rzeczników pochodzących z nich:
- Bangladesz – 1
- Chile – 1
- Chiny – 54
- Japonia – 25
- Malezja – 2
- Nowa Zelandia – 5
- Rosja – 6
- Stany Zjednoczone – 53.[3]
Europejski rzecznik patentowy a krajowy rzecznik patentowy
Europejski rzecznik patentowy jest specjalistą z pogranicza prawa i techniki, który pomaga rozwiązywać bardzo często złożone problemy dotyczące wynalazków. Skutki prowadzonych przez niego działań mają znacznie większy zakres terytorialny niż ma to miejsce w przypadku czynności krajowego rzecznika patentowego. Mówimy tu o 38 krajach będących stronami Konwencji o patencie europejskim oraz 6 krajach stowarzyszonych, w których uzyskany patent europejski może skutkować ważnym prawem wyłącznym. W rezultacie większe kompetencje przekładają się na większe możliwości potencjalnej pomocy świadczonej na rzecz klienta.
[3] Na podstawie danych z https://www.epo.org/learning/eqe/successful-candidates.html 28.08.2020
