07 paź Znak towarowy – wykaz towarów i usług znaku towarowego
Zasadnicza funkcja ochrony przyznanej przez znak towarowy to zagwarantowanie konsumentowi wskazania pochodzenia towarów lub usług. Odbywa się to poprzez umożliwienie mu, bez możliwości wprowadzenia w błąd, odróżnienia tych towarów lub usług od innych, które mają inne pochodzenie[1].
Wykaz towarów i usług znaku towarowego wyznacza więc zakres jego ochrony. W wykazie wskazujemy towary i usługi, dla których oznaczania służy dany znak. W związku z tym, przed dokonaniem zgłoszenia, ważnym etapem jest właściwe przygotowanie wykazu. Warto wiedzieć, komu ma służyć wykaz towarów i usług – przede wszystkim zgłaszającemu, aby w najszerszym (ale nie nazbyt szerokim!) zakresie dawał mu ochronę. Z drugiej jednak strony wykaz musi precyzyjnie wskazywać, jakie towary i usługi są (lub będą) nim oznaczane.
Jak powstaje wykaz towarów i usług? Klasyfikacja towarów i usług na podstawie Klasyfikacji nicejskiej
Tę część zgłoszenia znaku towarowego sporządza się na podstawie Klasyfikacji nicejskiej[2]. Klasyfikacja składa się z 45 klas (34 towarowych i 11 usługowych) i porządkuje towary i usługi alfabetycznie. Klasy stanowią pewne kategorie terminów – podzielone ze względu na charakter, rodzaj czy typ. Oznacza to, że np. kosmetyki będą w jednej klasie, a meble w innej.
Istnieją dwie podstawowe cechy Klasyfikacji nicejskiej, o których musimy pamiętać:
- nie jest to w stu procentach wyczerpujący zbiór towarów i usług; możemy posługiwać się terminami, których Klasyfikacja nie obejmuje (i „tworzyć” własne – o ile właściwie je przyporządkujemy do klasy),
- klasy mają charakter pomocniczy; jest to szczególnie istotne w kontekście sporów, dlatego musimy o tym pamiętać już na etapie przygotowywania wykazu do zgłoszenia[3].
Klasyfikacja towarów i usług – 3 skutki korzystania z klas i terminów
- Im więcej klas wskazujemy w zgłoszeniu, tym wyższa będzie opłata za zgłoszenie znaku towarowego, ale w danej klasie możemy wskazać dowolną liczbę terminów i nie wpłynie to na wysokość opłaty[4];
- korzystanie z terminów zaczerpniętych wprost z Klasyfikacji nicejskiej może pozwolić zakwalifikować zgłoszenie do tzw. trybu fast track, co pozwoli urzędowi przetworzyć je szybciej (ale nie zawsze jest to korzystne!);
- raz zgłoszonego wykazu towarów i usług nie możemy rozszerzyć – można jedynie wprowadzać poprawki, np. przenosić terminy, doprecyzowywać je, ale już dodanie zupełnie nowego terminu lub klasy jest niemożliwe.
Wykaz towarów i usług znaku towarowego – jak przygotować krok po kroku? ?
Nie ma żadnej oficjalnej metody ani reguły odnośnie budowania wykazów towarów i usług. Tak jak w przypadku wielu innych zagadnień prawnych – można rozwiązać tę kwestię na wiele sposobów. Poniższe wskazówki mogą jednak okazać się pomocne:
- na samym początku warto określić szerokie kategorie ogólne znaku towarowego – w tym wypadku można wykorzystać nagłówki klas Klasyfikacji nicejskiej;
- kolejnym krokiem może być wskazanie bardziej szczegółowych pojęć, starając się wciąż poruszać wśród terminów określonych w Klasyfikacji nicejskiej;
- na końcu przyda się dokładne i konkretne określenie towaru/usługi, którą chcemy oznaczyć.
Nie są to oczywiście „jedyne słuszne” i zawsze wystarczające zasady. Doświadczenie z błędami w wykazach znaków towarowych pokazuje jednak, że zawsze warto pochylić się nieco dłużej nad zagadnieniem zakresu ochrony znaku towarowego. Dobrze dopasowany wykaz towarów i usług znaku towarowego powinien nie tylko dawać możliwie szeroką ochronę – powinien też w pewien sposób „zabezpieczać” przed naruszeniami czy sporami.
[1] Wytyczne EUIPO – część B, sekcja 3: Klasyfikacja, rozdział 1: Wstęp.
[2] Międzynarodowa Klasyfikacja Towarów i Usług – inaczej Klasyfikacja nicejska, zatwierdzona na Międzynarodowej Konferencji w Nicei 15 czerwca 1957 roku. Porozumieniem Nicejskim Polska jest związana od 1997 roku. Na całość Klasyfikacji składają się 34 klasy towarowe i 11 klas usługowych, w których towary i usługi ułożone są w porządku alfabetycznym. Zaleca się, aby przed rozpoczęciem klasyfikacji towarów i usług Zgłaszający dokładnie zapoznał się ze wskazówkami dla użytkowników (zamieszczone są przed wykazem wszystkich klas) – źródło: https://uprp.gov.pl/pl/slownik-terminow.
[3] Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 3 lutego 2009 r., sygn. II GSK 698/08.
[4] Uwaga: w niektórych krajach poza UE jest inaczej – opłaty mogą być naliczane w zależności od ilości terminów w danej klasie.