Dlaczego udzielenie patentu trwa tak długo?

Patent – czas oczekiwania

Dlaczego udzielenie patentu trwa tak długo?

Ile trwa udzielenie patentu? Jak pokazuje nasze doświadczenie, droga ta jest niezwykle długa. W cały proces należy wliczyć czas, który wynalazca musi poświęcić na opracowanie nowej technologii bądź innowacyjnego urządzenia oraz sam etap przygotowania dokumentacji zgłoszeniowej.

A to przecież nie wszystko. Po dokonaniu zgłoszenia czeka nas jeszcze postępowanie przed odpowiednim urzędem. Może ono potrwać nawet kilka lat.

Ile czeka się na udzielenie patentu?

Zgodnie z danymi za rok 2019[1], średni czas trwania postępowania zgłoszeniowego w sprawie udzielenia patentu w Urzędzie Patentowym RP (UPRP) to ok. 33 miesiące (czyli 2 lata i 9 miesięcy). W Europejskim Urzędzie Patentowym proces ten trwał średnio 28 miesięcy (2 lata i 4 miesiące).

Wyniki opublikowane przez Światową Organizację Własności Intelektualnej pokazują, że na całym świecie niewiele jest krajów, w których postępowanie to jest dużo krótsze[2]:

Jak uzyskać patent na wynalazek w Polsce?

Aby odpowiedzieć na nurtujące nas pytanie – rozpatrzmy przykład procedury krajowej. Przed UPRP cały proces można podzielić na kilka etapów.

  1. Po otrzymaniu zgłoszenia Urząd weryfikuje, czy złożone dokumenty zawierają wszystkie wymagane elementy. Przeprowadza także badanie formalnoprawne i sprawdza, czy na przedstawione w zgłoszeniu rozwiązanie może być udzielony patent[3].
  2. Następnie, zgłoszony wynalazek klasyfikuje się i sporządza sprawozdanie ze stanu techniki oraz wstępną ocenę zgłoszenia.
  3. Kolejnym ważnym etapem jest publikacja. Ogłoszenie następuje niezwłocznie po upływie 18 miesięcy.
  4. Następuje badanie merytoryczne zgłoszenia – jego zdolności patentowej.
  5. Dopiero pozytywny wynik powyższego badania może zakończyć się wydaniem decyzji o udzieleniu prawa.

Patent  – czas oczekiwania

Jak widać – na całą procedurę udzielenia patentu składa się wiele czynności. W zrozumieniu ich zasadności może pomóc nam zrozumienie, czym właściwie jest patent.

Patent to prawo wyłącznego korzystania z technicznego rozwiązania jakiegoś problemu technicznego na 20 lat. Mechanizm ten istotnie wpływa na innowacyjność. Spierają się w nim jednak skrajne interesy. Po jednej stronie mamy zgłaszającego – twórcę, który udostępnia swoje rozwiązanie wraz z dokładnym opisem jego sposobu działania i zastosowania. Po drugiej – ogół społeczeństwa. Reprezentowany jest on przez państwo lub organizację, która udziela wyłączności na dane rozwiązanie pod warunkiem ujawnienia jego szczegółów.

Możemy wręcz przyjąć, że patent jest swoistym wynagrodzeniem twórcy. Daje uprawnionemu wyłączne prawo komercjalizacji wynalazku przez 20 lat. Jednak po upływie tego okresu – każdy podmiot będzie mógł korzystać z tego rozwiązania.

Moim zdaniem, przyznając jednemu podmiotowi tak szeroki zakres wyłączności, musimy zapewnić możliwie najszerszą weryfikację rozwiązania, które ma być objęte patentem.

Trzeba też pamiętać, że nowość patentu zawsze ocenia się w skali światowej. Kluczową rolę w tym procesie pełni publikacja zgłoszenia. Daje ona sygnał innym podmiotom, jakie rozwiązanie może być wkrótce objęte wyłącznością.

Udzielenie patentu w praktyce oznacza monopol na korzystanie z wynalazku

Dlaczego udzielenie patentu trwa tak długo? Bo leży w interesie nas wszystkich. Udzielenie patentu wiąże się z przyznaniem monopolu korzystania z wynalazku. Dlatego właśnie jego udzielenie powinno poprzedzać dokładne badanie wszystkich przesłanek i stwierdzenie zdolności patentowej danego rozwiązania.

Może Cię jeszcze zainteresować:
Monitoring patentowy – usługa monitorowania rejestrów
Opatentowanie drogi na Księżyc – czy można opatentować drogę na Księżyc?
EUROPEJSKI RZECZNIK PATENTOWY – kim jest, co robi, jak nim zostać?
Patentowanie oprogramowania w Polsce


[1] Informacje oparte na: Raporcie rocznym 2019 Urzędu Patentowego RP, EPO Annual review 2019 oraz WIPO World Intellectual Property Indicators 2020.

[2] Należy jednak mieć na uwadze, że procedura udzielania patentów nie jest jednolita i zharmonizowana na całym świecie – stąd też mogą wynikać różnice w czasie jej trwania.

[3] Zgodnie z art. 28 i 29 pwp.