Patent na wynalazek i wszystko, co musisz o nim wiedzieć 

Patent na wynalazek i wszystko, co musisz o nim wiedzieć 

Patenty to często najlepsza droga ochrony innowacyjnych rozwiązań. Mają dużą wartość dla każdej firmy prowadzącej działalność R&D. Z tego artykułu dowiesz się najważniejszych informacji o patentach z perspektywy biznesowej. Opiszemy, co patent może dać Twojej firmie, ile kosztuje oraz jak długo trwa jego uzyskanie.

Czym jest patent na wynalazek?

Patent to prawo, które chroni wynalazek, czyli rozwiązanie jakiegoś problemu technicznego. Jednak nie każde rozwiązanie technicznie podlega takiej ochronie. Musi być ono nowe nieoczywiste. Co to oznacza w praktyce?

Wynalazek jest nowy, jeśli przed jego zgłoszeniem nie ujawniono identycznego rozwiązania. Każde ujawnienie – niezależnie od tego, gdzie do niego doszło – niweczy nowość wynalazku.

Przykładowo Twój wynalazek nie będzie nowy, jeśli podobne rozwiązanie opisał w Internecie przedsiębiorca z Chin czy Japonii. Rozwiązanie nie będzie nowe także wtedy, jeżeli przed zgłoszeniem Ty sam pokazałeś publicznie istotę swojego wynalazku – na przykład opisałeś jego działanie lub budowę w publikacji naukowej. Takie samoujawnienie (self-disclosure) to najczęściej popełniany błąd, przez który możesz całkowicie stracić szansę na zdobycie patentu.

By uniknąć zarzutu braku nowości, zadbaj o umowy zobowiązujące do zachowania poufności wszystkie osoby pracujące nad danym rozwiązaniem. W tym zakresie dobrym pomysłem może być współpraca z rzecznikiem patentowym już na wczesnym etapie prac badawczo-rozwojowych. Specjalista od prawa własności intelektualnej przygotuje odpowiednie umowy i zabezpieczy sytuację prawną Twojego wynalazku.

Nieoczywistość rozwiązania bada się z perspektywy tak zwanego znawcy. Otrzymasz patent na wynalazek, jeśli znawca z przeciętną wiedzą w danej dziedzinie z łatwością nie wpadłby na to proponowane przez Ciebie rozwiązanie. Nie oznacza to, że rozwiązanie musi być szczególnie skomplikowane lub zaawansowane technologicznie. Nieoczywistość wynalazku może polegać na przykład na wykorzystaniu materiału, który nie jest zwykle używany do rozwiązania danego problemu.

Patent uzyskujesz na ograniczony czas i na konkretnym terytorium. Urzędy w większości krajów udzielają patentów na maksymalnie 20 lat.

Co zyskuje firma, gdy rejestruje patenty?

Patent daje Ci wyłączne prawo do korzystania z wynalazku w sposób zarobkowy lub zawodowy. W praktyce oznacza to, że możesz zakazać wszystkim konkurentom (na danym terytorium) używania tego rozwiązania. Dla oceny naruszenia nie ma przy tym znaczenia, czy naruszyciele wiedzą o Twoim patencie (więcej o tym wątku dowiesz się tutaj). Dzięki patentowi możesz uzyskać istotną przewagę na rynku – blokujesz konkurentów, którzy nie mogą kopiować Twojego wynalazku.

Poza tym, patent na wynalazek stanowi część majątku firmy. Wpływa na jej wycenę, ale może być też przedmiotem licencji czy zabezpieczeniem kredytu na dalszy rozwój Twojej działalności. W tym artykule opisaliśmy szczegółowo, dlaczego warto mieć patent.

Ile kosztuje patent na wynalazek?

Najistotniejszy wpływ na koszt uzyskania patentu ma terytorium, na którym chcesz chronić swoje rozwiązanie. W Polsce ochronę patentową możesz uzyskać za kilkanaście tysięcy złotych. Jeśli jednak działasz na większą skalę, koszt uzyskania patentu w wielu krajach może wzrosnąć nawet do kilkuset tysięcy złotych. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej, to temat kosztów uzyskania patentu omawialiśmy szerzej we wcześniejszym wpisie na naszym blogu.

Zanim zdecydujesz się na zgłoszenie, pomyśl nad zleceniem kancelarii patentowej badania zdolności patentowej Twojego rozwiązania. Dzięki badaniu dowiesz się, czy Twój wynalazek nadaje się do ochrony patentowej.

Gdy uzyskasz patent, musisz wnosić opłaty za utrzymanie go w mocy. Zwykle płacisz za każdy kolejny rok ochrony. Dla przykładu, opłata za piąty rok ochrony patentu w Polsce wynosi 300 PLN, a za piętnasty – już 1050 PLN.

Ile czasu trwa rejestracja patentu?

W większości krajów jesteś w stanie uzyskać patent w ciągu 2-3 lat od zgłoszenia. Czy to długo? Tak! Weź jednak pod uwagę, że proces uzyskiwania patentu jest skomplikowany. Tutaj szczegółowo wyjaśniliśmy, dlaczego udzielenie patentu trwa tak długo.

Ekspert badający zgłoszenie musi sprawdzić, czy zgłoszone rozwiązanie jest nowe i nieoczywiste. By to zrobić, przeszukuje setki zgłoszeń i publikacji dotyczących wcześniej ujawnionych wynalazków. Sporządza potem sprawozdanie, w którym ocenia patentowalność Twojego rozwiązania.

Kolejnym czynnikiem wpływającym na czas trwania postępowania jest wymiana korespondencji między zgłaszającym a urzędem. Ekspert może w toku postępowania wskazać, że niektóre cechy ujawnionego rozwiązania nie zasługują na ochronę. By uzyskać patent na wynalazek, zgłaszający może wtedy odpowiednio ograniczyć zakres zgłoszenia. Taka wymiana pism przedłuża zwykle postępowanie co najmniej o kilka miesięcy.

***

Staranie się o patent na wynalazek może wydawać się żmudnym i skomplikowanym zadaniem. Dobra kancelaria patentowa może jednak znacznie ułatwić Ci ten proces i zaproponować skuteczną ochronę Twoich innowacyjnych rozwiązań. Jeśli potrzebujesz pomocy w tym zakresie, skontaktuj się z nami.

Stanisław Gibalski
Aplikant rzecznikowski, prawnik, Junior Associate