26 maj Na czym polega badanie czystości patentowej – dlaczego warto znać zakres swoich praw własności intelektualnej?
Badanie czystości patentowej (ang. Freedom to Operate, FTO) to analiza mająca na celu ustalenie czy nowy produkt, technologia lub wynalazek mogą zostać legalnie wprowadzone na rynek bez naruszania wyłącznych praw własności intelektualnej, należących do osób trzecich.
Przypomnijmy, że patent to prawo terytorialne przyznawane uprawnionemu w celu wykluczenia innych osób z komercyjnego wytwarzania, używania i sprzedaży wynalazku przez określony czas. Zastrzeżenia patentowe wyznaczają granice tego, co dokładnie patent chroni. Wykładnia zastrzeżeń patentowych ma zatem kluczowe znaczenie dla oceny ryzyka naruszenia patentów osób trzecich w świetle prawa danego kraju. Badanie czystości patentowej to najlepsze, co można zrobić, aby zminimalizować ryzyko naruszenia istniejących praw własności intelektualnej.
Warto zatem skorzystać z profesjonalnego doradcy, jakim jest rzecznik patentowy, który dokona analizy konkurencyjnych, patentów i przygotuje analizę czystości patentowej.
Ochrona patentowa – strategia badania czystości patentowej
Skuteczne przeprowadzenie badania czystości patentowej jest stosunkowo czasochłonne. Dlatego precyzyjne dobranie odpowiednich kryteriów badania jest szczególnie istotne, ponieważ może znacznie ułatwić pracę oraz skrócić czas prowadzonych poszukiwań relewantnych rozwiązań. W tym celu można m.in.:
- ograniczyć prowadzenie poszukiwań do krajów, w których zamierzamy prowadzić działalność komercyjną. Jeżeli z kolei rozpatrujemy wiele państw, można rozważyć ograniczenie poszukiwań jedynie do kluczowych terytoriów, na których może obowiązywać ochrona;
- ograniczyć poszukiwania do wybranych konkurencyjnych podmiotów lub precyzyjnie dobrać dziedzinę techniki;
- skorzystać z profesjonalnych narzędzi wspomagających poszukiwania patentowe.
Badanie czystości patentowej a przyznanie patentu
Podczas prowadzenia badania czystości patentowej warto zwrócić uwagę, czy dane prawo już komuś przyznano, czy dopiero dokonano zgłoszenia. Urzędy Patentowe udzielają patentów, na wynalazki, które są nowe, mają poziom wynalazczy i nadają się do przemysłowej stosowalności. Po sprawdzeniu tych przesłanek urzędy patentowe udzielają patentów, co wiąże się z publikacją dokumentu patentowego. Najczęściej zastrzeżenia patentowe zamieszczone w dokumencie patentowym wyznaczają zakres ochrony, który może być egzekwowany. Zatem zastrzeżenia patentowe uiszczone w udzielonym już patencie określają prawa, które mogą być egzekwowane.
Z tego powodu zgłoszenia patentowe mogą być często bardziej problematyczne niż prawa przyznane. W ich przypadku nie mamy pewności, co do zakresu ochrony, której udzieli urząd patentowy. Dlatego też monitorowanie postępów w rozpatrywaniu zgłoszeń patentowych jest niezwykle ważne. W razie potrzeby można podjąć działania mające na celu powstrzymanie udzielenia patentów na kolidujące zgłoszenia.
Na czym polega badanie czystości patentowej w praktyce?
Pierwszym etapem jest szczegółowe ustalenie czego ma dotyczyć badanie. Niezbędnym elementem poprzedzającym badanie czystości patentowej jest także weryfikacja kluczowych konkurentów z branży, po których stronie występuje największe ryzyko. W zależności od przedmiotu analizy, nasz zespół kieruje odpowiednie zapytanie do bazy danych Total Patent One oraz bazy IPRally w oparciu o szczegółowe informacje wskazane przez twórcę analizowanego rozwiązania. Następnie, skrupulatnie weryfikujemy otrzymane wyniki, a na ich podstawie opracowujemy odpowiedni raport/opinię prawno-techniczną.
Usunięcie przeszkód w badaniu czystości patentowej
W przypadku zidentyfikowania już istniejących, kolidujących praw wyłącznych, możemy opracować strategię w celu uzyskania swobody działania. Możliwości usunięcia przeszkód w stosowaniu opracowanego produktu na rynku obejmują między innymi:
- opracowanie sposobu na obejście patentu,
- zakup konkurencyjnej technologii,
- uzyskanie licencji.. W przypadku patentów, szczególnie istotne znaczenie ma licencja wzajemna, polegająca na wymianie licencji między dwoma lub większą liczbą przedsiębiorstw w celu umożliwienia im korzystania z określonych patentów należących do tych stron.
- podjąć próbę kupna kolidującego patentu – zgodnie z przepisami Prawa własności przemysłowej, patent jest zbywalny, w związku z czym uprawniony z patentu może przenieść go na inną osobę. Taka umowa wymaga zachowania formy pisemnej oraz wpisu do rejestru patentowego.
Badanie czystości patentowej jest zwykle analizą przeprowadzaną dla ściśle określonego produktu, czy technologii. FTO zwykle rozpoczyna się od poszukiwań w literaturze patentowej i należy przez to do szerszej kategorii badań patentowych. Różne rodzaje badań patentowych dają skuteczne narzędzia do stałego monitorowania sytuacji w zakresie własności intelektualnej. Mogą one dotyczyć wybranych produktów lub technologii, a ich celem może być identyfikacja trendów, działań konkurencji, potencjalnych licencjobiorców lub możliwości biznesowych. [1]
[1] https://www.wipo.int/wipo_magazine/en/2005/05/article_0006.html
