07 lip Ekoopakowania chronią planetę – a jak my możemy je chronić?
Opakowania jednorazowego użytku szybko stają się odpadem opakowaniowym. Z tego względu rynek opakowań w Polsce, podążając za światowym trendem, coraz częściej stawia na innowacyjne rozwiązania w dziedzinie biodegradowalnych ekoopakowań.
Popularne stają się materiały opakowaniowe z surowców odnawialnych, a w produkcji chętniej wykorzystuje się surowce pochodzące z recyklingu. Uwzględnia się także ich tzw. carbon footprint, czyli wskaźnik emisji gazów cieplarnianych poczynionej w trakcie produkcji[1].
Badania Deloitte nad zrównoważoną produkcją obrazują oczekiwania konsumentów
Zgodnie z badaniem przeprowadzonym przez Deloitte na grupie brytyjskich konsumentów, aż 1/3 z nich przestała kupować produkty niektórych marek z powodu wątpliwości co do ich zrównoważonej produkcji. Ponad 60% badanych ograniczyło zużycie plastiku jednorazowego użytku[2]. Możemy z tego wyciągnąć następujący wniosek: to najlepszy czas dla projektantów opakowań, którzy skupiają się na innowacyjnych rozwiązaniach mających na celu pogodzenie wymagań dotyczących ochrony środowiska przy zachowaniu jakości i funkcjonalności opakowań.
Autorzy innowacyjnych ekorozwiązań mają szansę z powodzeniem chronić je przed kopiowaniem z pomocą wzorów przemysłowych, przestrzennych znaków towarowych oraz patentów. Wyłącznie patent zapewnia jednak ochronę technicznego aspektu przyjaznego dla środowiska opakowania.
Patent na ekologiczne opakowanie produktu
Patentem można chronić nowe i posiadające poziom wynalazczy rozwiązanie techniczne dotyczące ekologicznego opakowania. Liczy się tu więc nie wygląd, a materiał lub sposób wykonania.
Patent daje prawo wyłączne do korzystania z chronionego wynalazku w sposób zarobkowy lub zawodowy, na określonym terytorium, przez czas do 20 lat od daty zgłoszenia. Jest to więc prawo zakazujące osobom trzecim korzystania z chronionego nim rozwiązania bez zgody właściciela patentu. O zaletach budowania portfolio patentowego pisaliśmy już na naszym blogu.
Jak wynika ze statystyk Europejskiego Urzędu Patentowego, UE jest jednym ze światowych liderów w dziedzinie recyklingu tworzyw sztucznych oraz technologii powiązanych z bio tworzywami sztucznymi[3]. Poniżej wskazujemy dwa ciekawe przykłady takich ekorozwiązań.
CASE STUDY 1 – EP2702137B1 – ekoopakowanie z grzybów
Jednym z ciekawszych rozwiązań, którego autorów nominowano do Europejskiej Nagrody Wynalazcy 2019, jest pozyskanie – a w zasadzie wyhodowanie – materiału opakowaniowego z grzybów. Wynalazcy wykorzystują grzybnię, czyli strukturę korzeniową grzybów, jako naturalny klej do łączenia resztek rolnych i produkcji nowego materiału. Następnie formułują go w opakowania. Jest to ich alternatywna propozycja dla plastiku i pianek polistyrenowych[4].
Jak zapewniają autorzy, ich materiał opakowaniowy produkowany z grzybni jest bezpieczny dla planety, a przy tym mocny i trwały.
CASE STUDY 2 – EP3833607A1 – Butterfly Cup z papieru
Butterfly cup, czyli kubek kształtem przypominający motyla z rozpostartymi skrzydłami, którego producentem jest Hanpak Ltd, jest produkowany w 100% z papieru. Twórcy nie tylko pozbyli się z jego projektu plastikowego wieczka, ale także zadbali, aby kształt kubka zapobiegał rozlewaniu się napojów – dzięki składanej górze. Jest to rewolucyjne rozwiązanie, które ma szansę znacznie ograniczyć zużycie jednorazowych kubków, które rocznie wynosi średnio 250 miliardów sztuk.
Jak zgodnie z prawem chronić ekorozwiązania w inny sposób?
Opakowania wykonane z biodegradowalnych materiałów możemy także chronić z pomocą:
- wzoru przemysłowego
lub
- przestrzennego znaku towarowego.
Musimy jednak pamiętać, że wzór przemysłowy chroni jedynie zewnętrzny wygląd produktu. Nie zapewni nam więc ochrony specjalnego tworzywa, z którego wyprodukowaliśmy opakowanie.
Przestrzenny znak towarowy także może zapewnić opakowaniu pewien rodzaj ochrony. Z założenia jednak ma on chronić elementy marki, po której klienci rozpoznają konkretnego przedsiębiorcę. Ta opcja również więc nie zapewnia ochrony clou naszego rozwiązania.
Patent na ekologiczne pakowania to najskuteczniejsza forma ochrony
Jak wynika z powyższej krótkiej analizy – w przypadku rozwiązań o charakterze technicznym zdecydowanie najkorzystniejszą ścieżką ochrony dla opakowań wykonanych z biodegradowalnych materiałów jest ochrona patentowa. Jako jedyna może zapewnić ochronę kompozycji, z której wykonano ekopojemnik, a także sposób wytwarzania takiego tworzywa. Dla zapewniania pełnej ochrony ekoopakowania trzeba także uwzględnić ochronę wzorem przemysłowym lub znakiem towarowym dla elementów budujących markę.
Temat ochrony opakowań, ze szczególnym uwzględnieniem ich kształtu oraz wyglądu zewnętrznego, omówiliśmy już na naszym blogu. Warto zapoznać się z tym artykułem.
Rzecznik patentowy – ochrona ekologicznych rozwiązań
Strategię ochrony innowacyjnego ekoopakowania warto skonsultować z rzecznikiem patentowym. Istotnym jest, by w pierwszej kolejności określić, który element produktu chcielibyśmy chronić – czy jest to jego zewnętrzny wygląd, a może kolor, po którym konsumenci rozpoznają dany wyrób czy też innowacyjny materiał, z którego został stworzony. Dzięki takiemu profesjonalnemu wsparciu uzyskanie patentu na przyjazne środowisku rozwiązanie będzie zwyczajnie łatwiejsze. Pozwoli również na objęcie opakowania możliwie najszerszym zakresem ochrony.
[1] http://ekoinnowator.ue.poznan.pl/files/biuletyn_nr_4.pdf
[2] https://www2.deloitte.com/uk/en/pages/consumer-business/articles/sustainable-consumer.html
[3] https://www.epo.org/news-events/news/2021/20211019.html
[4] https://www.epo.org/news-events/press/releases/archive/2019/20190507i.html
