21 mar Regulamin wynalazczości jako podstawa prac R&D
Innowacje nie funkcjonują w próżni prawnej ani organizacyjnej. Brak wewnętrznych regulacji tych sfer w przedsiębiorstwie może doprowadzić do niemałej do katastrofy biznesowej. Mamy w kancelarii wiele spraw, w których brak takich zasad spowodował problemy wykraczające daleko poza prawo. Skutecznie przeciwdziała im regulamin wynalazczości.
Regulamin wynalazczości to narzędzie pozwalające zabezpieczyć organizacyjnie i prawnie proces powstawania innowacji w przedsiębiorstwie. Stworzenie takiego dokumentu polecamy przede wszystkim firmom, które rozwinęły już dział R&D i wprowadzają kilka innowacji rocznie.
Regulamin wynalazczości ma na celu uregulowanie zbierania, oceny, ochrony i stosowania innowacji. Najczęściej dotyczy on rozwiązań technicznych i designu. Przede wszystkim zabezpiecza te z nich, które ze względu na ich światową innowacyjność należy chronić poprzez uzyskanie prawa wyłącznego w urzędzie albo zachowanie w tajemnicy.
Ryzyka w braku wewnętrznych zasad dotyczących innowacji
Powstawanie innowacji w przedsiębiorstwie w niezorganizowany sposób może skutkować przede wszystkim:
- Pomijaniem wartościowych innowacji, a więc niekorzystaniem z nich.
- Promowaniem mało wartościowych rozwiązań, co jest nieekonomiczne.
- Nieefektywnym prowadzeniem procesu powstania innowacji, co rodzi nadmierne koszty albo nie pozwala osiągnąć zamierzonego efektu.
- Prowadzeniem działań w sposób nieuporządkowany, a przez to niekorzystny finansowo.
Z kolei brak wewnętrznych regulacji prawnych dotyczących innowacji – najlepiej w postaci regulaminu wynalazczości – oznacza ryzyko:
- Braku zabezpieczenia praw do wytworów po stronie przedsiębiorcy – tych, których prawo nie zabezpiecza wystarczająco na rzecz przedsiębiorcy (np. możliwość modyfikacji utworu przez spółkę czy brak konieczności dalszych płatności wynagrodzenia na rzecz wynalazcy z tytułu korzystania z wynalazku).
- Demotywowania pracowników, co zmniejsza podaż innowacji (szczególnie w braku dodatkowych wynagrodzeń za twórczość).
Podsumowując, dla Ciebie jako przedsiębiorcy regulamin wynalazczości jest dokumentem pozwalającym rozwijać kulturę innowacji przy jednoczesnej dbałości o kwestie finansowe oraz uniezależnienie spółki od twórców innowacji.
Co zawiera regulamin wynalazczości?
Pamiętaj, że jeśli chcesz bezpiecznie i swobodnie korzystać z efektów pracy twórców zatrudnionych w Twojej spółce, podpisanie z nimi umowy o pracę nie wystarczy. Musisz wyraźnie uregulować kwestie wynagrodzenia, poufności czy sytuacji, gdzie twórca odchodzi z pracy. Regulamin wynalazczości pozwala to wszystko ustrukturyzować odgórnie dla wszystkich członków zespołu.
Konstruowane w naszej kancelarii regulaminy wynalazczości zawierają:
- Definicje – są kluczowe przy tak obszernych dokumentach, które z jednej strony mają być czytelne dla pracowników, a z drugiej precyzyjne prawnie na potrzeby spółki.
- Regulacje merytoryczne
– co i kogo obejmuje regulamin – kto jest nim objęty i w jakich sytuacjach,
– obowiązki zachowania poufności – tak ważne, aby zachować wartość innowacji,zabezpieczenie praw własności intelektualnej na rzecz spółki,regulacje wynagrodzeń twórców,
– wsparcie twórcy dla spółki – np. możliwość korzystania przez spółkę z doradztwa technicznego twórcy w sprawie jego innowacji, nawet jeśli pracownik już w spółce nie pracuje. - Regulacje proceduralne
– metody zgłaszania innowacji w spółce – aby żadnego procesu nie pominąć,
– sposób oceny innowacji i opis możliwych decyzji co do ochrony i stosowania technologii,
– Postanowienia końcowe – kilka zabezpieczających prawniczych zaklęć na koniec.
– regulacje co do formalności związanych z powstaniem innowacji.
Regulamin wynalazczości – podsumowanie
Regulamin wynalazczości pozwala zminimalizować ryzyka spółki, w myśl zasady „lepiej zapobiegać niż leczyć”. Warto jednak pamiętać, że mogą mu towarzyszyć także inne dokumenty chroniące spółkę. Przykładowo regulamin racjonalizacji dotyczy tych wytworów, które są innowacyjne w skali danej firmy, a regulamin badań patentowych standaryzuje to, kiedy i jak prowadzić badania oraz, w którym momencie do projektu należy zaprosić rzecznika patentowego.
Jeśli nie masz pewności, czy którykolwiek z tych regulaminów jest w Twoim wypadku dobrym rozwiązaniem albo jak można je wdrożyć w Twojej firmie, zapytaj eksperta wyspecjalizowanego w prawnej ochronie innowacji. W naszej kancelarii ochrona prawna techniki to jeden z głównych obszarów działalności. Więcej o ochronie strategii innowacji przeczytasz natomiast tutaj.
